Mądre zachowanie’ się, w naszym mniemaniu, może uchodzić za oznakę nieszczerości w oczach innych ludzi. Nasze stanowczo wypowiadane opinie mogą sprawiać wrażenie uprzedzeń w stosunku do innych osób. Naturalna skromność, którą my uważamy za pożądaną cechę charakte|ru, może uchodzić wśród innych ludzi za brak pewności siebie. Obraz własnego „ja” odgrywa ważną rolę w naszym podejściu do nowych wyzwań i wymogów. Dotyczy to w równym stopniu dzieci co do|rosłych.
Widzieliśmy już, w jaki sposób bardzo negatywny obraz własnego „ja”, wiara w to, że cokolwiek uczynimy, nie będzie miało żadnego znaczenia, może w bardzo znacznym stopniu ograniczyć zdolności dzie|cka. Z drugiej zaś strony pozytywny obraz własnego „ja” pozwoli dziecku rozwijać własne zdolności. Zmieniając obraz własnego „ja” dziecka z negatywnego na pozytywny możemy więc całkowicie przemie|nić jego umiejętności, lecz nie jest to bynajmniej łatwe zadanie. Wyma|ga ono cierpliwego i ostrożnego postępowania, mającego na celu mody|fikację zachowania się przez okres kilku miesięcy, jeżeli ma nastąpić trwała zmiana w obrazie własnego „ja”. Krótkotrwała zmiana obrazu własnego „ja” może jednak nastąpić o wiele szybciej, jeżeli użyte zosta|ną środki drastyczne. Dr Władimir Rajkow, przodujący radziecki psy- choneurolog, dowiódł tego kilka lat temu.
Wybrano grupę radzieckich uczniów i studentów uniwersytetu na podstawie osiągniętych bardzo przeciętnych wyników w nauce. Były to dzieci, które nie miały ani bardzo pozytywnego obrazu własnego „ja”, ani bardzo negatywnego.
