Kaczka czernica jest ptakiem wodnym wyraźnie mniejszym i mniej masywnie zbudowanym od kaczki krzyżówki.
Samiec w szacie godowej ma czarne upierzenie z okazałym, zwisającym na tył głowy czubkiem- kucykiem. Jego głowa i szyja ma atramentowo połyskujący odcień czerni, boki ciała oraz brzuch samca czernicy są białe.
Samica jest mniej kontrastowo ubarwiona- brak bieli, całe upierzenie jest w różnych odcieniach brązu, nie posiada czubka na głowie.
Czernica gnieździ się nad wszelkiego rodzaju zbiornikami wodnymi, głównie nad większymi jeziorami o bogato rozwiniętej roślinności przybrzeżnej, w czasie przelotów i zimowania spotkać ją można żerująca nawet na najmniejszych oczkach wodnych. Wiosenne przeloty zaczynają się w lutym a kończą na przełomie kwietnia i maja. Jesienią migruje od końca sierpnia do połowy grudnia.
Kaczka czernica swe gniazdo buduje tuz przy brzegu jeziora, ukryte jest ono w trzcinie i innej roślinności uniemożliwiającej dostęp intruzom z lądu. Gniazdo usłane jest z źdźbeł zmieszanych z jasno- brązowym puchem.
W maju lub czerwcu samica czernicy składa 3- 20 jaj, są one nieco wydłużone, zielonkawo- szare. Jaja wysiaduje wyłącznie samica, w tym czasie samiec zajmuje się dostarczaniem pożywienia. Wysiadywanie trwa do 4 tygodni. Kaczęta mają ciemny puch. Potrafią latać po 7 tygodniach, pozostają z rodzicami do odlotu, który następuje najczęściej tuz po zamarznięciu wód, potem przez cała zimę i początek wiosny trzymają się blisko nich.
Pożywienie czernicy stanowią rośliny wodne, małże, ślimaki, owady utopione w wodzie. Po pożywienie kaczka nurkować może nawet na kilkanaście metrów, zwykle jednak nurkuje do dna na głębokość 2-3 metrów.
Źródła: „Ptaki Polski” Jan Sokołowski; Warszawa 1988.