Łyskę widzimy dosyć często i gęsto na wszelkiego rodzaju zbiornikach wodnych – prawie tak często jak Kaczkę krzyżówkę. Kto patrząc na Łyskę pomyślał by, że jest ona spokrewniona z majestatycznym żurawiem? Oba ptaki należą do rzędu żurawiowych.
Łyska ma jednolite czarne upierzenie, białe czoło oraz dziób. Palce u nóg nie są złączone błoną pławną, mają jednak sztywne płatki skórne wycięte w karby. Łyski dzięki kontrastowemu do reszty ciała dziobowi i czole są widoczne i rozpoznawalne z daleka.
Łyski występują na wszelkiego rodzaju akwenach z rozwiniętą roślinnością wodną, na oczkach wodnych w miejskich parkach, na wybrzeżach morskich czy na spokojniejszych rzekach.
Jest to ptak bardzo liczny w naszym kraju, omija jedynie góry.
Pożywienie Łyski stanowią części wodnych roślin – zarówno części zielone jak i nasiona są głównie spożywane latem, a różnorodne zwierzęta wodne, szczególnie małże, jesienią i zimą. Z powierzchni wody wyskakuje na 40 cm, a nurkuje do 6,5 m. Znosi dobrze znaczne zmiany w diecie.
Łyski nie zimują w Polsce, pierwsze osobniki powracają z zimowisk w marcu, powrót trwa do końca kwietnia. Osobniki zbierają się w różnej wielkości stada. Wędrówka jesienna rozpoczyna się we wrześniu a kończy w listopadzie.
Pary, łączące się zimą, odchodzą w odosobnienie i stają się agresywne. Zaciekle bronią swojego terytorium, w walce o nie i o jego utrwalenie. Samiec atakuje wtedy obce łyski biegnąc do nich na powierzchni i uderza w nie skrzydłami, aż się ich pozbędzie. Gdy cel jest osiągnięty z podniesioną szyją krąży wokół samicy.
Gniazdo Łysek umieszczone jest bezpośrednio na powierzchni wody bądź tuż nad wodą, w plątaninie roślin nabrzeżnych, zbudowane jest z łodyg i liści trzcin.
Od kwietnia do czerwca składa 6- 15 białawych obficie, brązowo nakrapianych jaj, które wysiadywane są przez okres 22-24 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo zaraz po wykluciu, a samodzielność uzyskują po około 8 tygodniach. Na początku zajmują się nimi oboje rodzice, potem tylko samiec, bo samica zakłada drugi lęg. Młode z pierwszego lęgu opiekują się też młodszym rodzeństwem razem z rodzicami, a nawet je karmią.
Jest to gatunek łowny – od dnia 15 sierpnia do 21 grudnia.
Wymiary: długość ciała 37 – 42 cm, rozpiętość skrzydeł 70 – 77 cm, waga 380 – 990 g.
„Atlas Ptaków” Marcin Karetta; Bielsko-Biała 2010.
