W zeszłym roku, jakoś w listopadzie, zauważyłem, że w dzikiej części parku, który bardzo często odwiedzam, ktoś ściął kilka potężnych i bardzo starych olch. Pnie drzew zostały pocięte na kawałki i wywiezione, kilka kawałków zostało jednak na ziemi. Kilka tygodni temu znowu odwiedziłem to miejsce, pnie przeleżały tak całą zimę- okazało się, że wszystkie kawałki drewna, które nie zostały zabrane, są puste w środku. Rozglądając się po terenie zobaczyłem coś żółtego leżącego na suchych liściach obok pnia. W związku z tym, że obok jest dzikie wysypisko, pomyślałem, że to gąbka lub inny śmieć. Zauważyłem, że koło tego żółtego przedmiotu coś się rusza… były to pszczoły!
Po chwili zobaczyłem, że owady wlatują do wnętrza pustego w środku pnia.
Postanowiłem zrobić zdjęcie wnętrza, okazało się, że w środku znajduje się piękne gniazdo dzikich pszczół miodnych!

Gniazdo zostało zrobione zapewne gdy drzewo jeszcze nie leżało w pozycji horyzontalnej, pszczoły dostawały się do niego poprzez kilka małych dziupli. Na szczęście dla owadów pusty w środku pień nikomu nie był potrzebny i został porzucony.

Od tego momentu co kilkanaście dni odwiedzam to miejsce i kontroluję co się tam dzieje. Z początku gdy dni były zimniejsze a kwiatów mało, pszczoły były bardzo ospałe i wydawało się, ze jest ich niedużo. Jednak gdy ociepliło się a na drzewach pojawiły się bazie, robotnice ruszyły do pracy i zbierają wielkie ilości pyłku.

Pszczoła Miodna jest owadem należącym do rzędu błonkoskrzydłych.

Pszczoły żyją wyłącznie społecznie, tworząc w swym społeczeństwie trzy kasty: królowa- jedyna płodna samica, trutnie- samce, robotnice- niedojrzałe płciowo samice.

Pszczoły miodne- wygląd:

Ich długość wynosi 1,3- 1,5 cm. Tułów i odwłok pokryte są gęstymi, żółtawymi włoskami. Robotnice są mniejsze od form płciowych, mają dłuższy niż królowa, przystosowany do zbierania nektaru języczek, oraz specjalne gruczoły wydzielające wosk. Królowe i robotnice posiadają na końcu odwłoka żądło, którego nie posiadają trutnie. Żądło pszczoły opatrzone jest małym haczykiem, który powoduje, że po wbiciu w skórę intruza, pozostaje ono w niej razem z gruczołami jadowymi. W przeciwieństwie do osy pszczoła może użądlić tylko raz.

W pewnych okolicznościach robotnice mogą składać jaja, jednakże są one niezapłodnione, ponieważ zbiorniczek nasienny niezbędny do zapłodnienia wewnętrznego jaj jest u nich niedorozwinięty. Z jaj złożonych przez robotnice wylęgają się prawie wyłącznie samce (możliwe jest sporadyczne powstanie z tych jaj normalnych samic). Taka robotnica składająca jaja nazywana jest trutówką.

 Pszczoła pijąca wodę z wilgotnej gleby.
 

Występowanie pszczoły miodnej:

Człowiek udomowił pszczoły miodne już przed tysiącami lat. Pierwotnie gnieździły się one w dziuplach drzew, zagłębieniach i szczelinach skalnych, dzisiaj dziko spotykane pszczoły to rzadkość, często są to roje, które uciekły bądź wyodrębniły się z hodowli. Spotkać je można w okolicach polan śródleśnych, na brzegach lasów, w parkach i ogrodach.

Rozród pszczoły:

Królowe nowego pokolenia rozwijają się w ulu w specjalnych komórkach, pierwsza z nich, która się wylęgnie, zabija pozostałe i podejmuje lot godowy. Czekające już na nią trutnie podążają za samicą na rójkę. Po kopulacji młoda królowa z powrotem wraca do ula. W tym momencie stara królowa opuszcza barć zabierając ze sobą część roju i zakłada nowe gniazdo.
W dobrze rozwiniętym pszczelim społeczeństwie żyje od 50 do kilkuset tysięcy osobników.
Królowa kontroluje zachowanie robotnic poprzez wydzielanie specjalnej substancji, która powoduje, ze karmią one znajdujące się w komórkach larwy. W ten sposób wylegają się tylko robotnice. Jeżeli królowa zginie- robotnice niestymulowane substancją, budują większe komórki, larwy z których wylęgną się nowe królowe są karmione podwójnie.

Pszczele społeczeństwo może istnieć wiele lat, również w klimacie umiarkowanym, ponieważ matka i robotnice mogą w ulu przezimować. Samce przed zimą są z ula siłą wypraszane i czeka je niechybna śmierć na wygnaniu. Przed zimą robotnice gromadzą zapasy, a zimą nie opuszczają ula. Aktywność pszczół w tym okresie znacznie maleje. Zahamowane zostaje nawet wydalanie odchodów, które gromadzą się w powiększonym w tym okresie rectum

. Zimą rodzina jest mniej liczna – nie ma ani trutni, ani larw, ani jaj. Robotnice gromadzą się w kłębie, ogrzewając się wzajemnie i utrzymując wewnątrz kłębu temperaturę 32-36 °C.

Robotnice żyją tylko kilka tygodni, w tym czasie wykonują kolejno określone czynności w ulu- czyszczenie, budowa komórek, karmienie larw, przynoszenie z zewnątrz pyłku i nektaru.

Źródła: „Owady” Helgard Reichholf-Riehm; Warszawa 1997.

PODOBNE ARTYKUŁYWIĘCEJ OD AUTORA