Mieniak strużnik jest motylem, którego spotkać możemy- jak druga część nazwy wskazuje przy strugach wodnych. Mieniak w największej liczbie występuje w górach, spotkać go można jednak w całym kraju na brzegach lasów, na polanach lasów mieszanych rosnących na glebach wapiennych, przy leśnych strumieniach, w nasłonecznionych dolinach górskich a szczególnie w widnych lasach i zaroślach z wierzbami, topolami i osikami.
Mieniak strużnik występuje we Francji, południowych i środkowych Niemczech, w Europie Środkowej, na wschodzie spotykany daleko aż po Azję, na południu po środkowe Włochy i północną Grecję, lokalnie w Hiszpanii i Portugalii. Nie występuje w Anglii, Skandynawii i na wyspach Śródziemnomorskich.
Dla wszystkich mieniaków (w Polsce występują dwa gatunki – Mieniak Strużnik i mniejszy od niego Mieniak Tęczowiec) charakterystyczny jest niebieski połysk skrzydeł, które mienią się modro podczas poruszania. Tylne skrzydła mają charakterystyczne, równomierne, zygzakowate wcięcia, które nadają mieniakom egzotyczny wygląd. Mieniak strużnik posiada podobnie jak tęczowiec pomarańczowo obrzeżone oczka na tylnych skrzydłach, w odrużnieniu do mniejszego kuzyna posiada oczka również na przednich skrzydłach. Na przednich i tylnych skrzydłach znajdują się białe plamki i przydymienia, które od strony tułowia ograniczone są wyraźną granicą a rozmywają się do brzegów skrzydeł. Tło skrzydeł jest brunatno- brązowe.
Samice mieniaków są większe od samców, ich skrzydła pozbawione są niebieskiego połysku, ale zachowują charakterystyczne dla danego gatunku oczka.
O tym do czego motylom potrzebne są oczka na skrzydłach w opisie TEGO gatunku.
Długość przedniego skrzydła to 3,2 – 3,5 cm.
Mieniak strużnik w przeciwieństwie do wielu innych motyli nie żywi się nektarem kwiatowym a sokiem wyciekającym z ran na drzewach i płynami zawartymi w gnijących substancjach (także odchodach zwierzęcych), które pobierają za pomocą bardzo długiej, ruchliwej i wyraźnie widocznej zielonej trąbki.
Stożkowe żeberkowane jaja są składane przez samice pojedynczo, na wierzchu liści pokarmowych gąsienic.
Gąsienice są zwężone z obu końców, intensywnie zielone. Posiadają charakterystyczne różki upodabniające je do bezskorupowych ślimaków. Żerują od sierpnia. Roślinami żywicielskimi są topole i wierzby. Gąsienice są formą zimującą, zimują na gałązkach roślin żywicielskich, po drugiej wylince i wiosną kontynuują żerowanie.
Przepoczwarzenie następuje w czerwcu. Poczwarki przyczepione są do spodu liści.
Często występuje też inna forma strużnika, która różni się od formy podstawowej pomarańczowym zabarwieniem plam na skrzydłach. Odmiana ta jest lokalnie częstsza od nominatywnej.
Mieniak strużnik jest motylem chronionym w Polsce, zagrożeniem dla tego gatunku nie jest bezpośrednie prześladowanie lecz niszczenie jego środowiska.
Źródła: „Motyle Polski Atlas” Jerzy Heintze; Warszawa 1990.
„Motyle Leksykon Przyrodniczy” Helgard Reichholf-Riehm; Warszawa 1996.
