Najpospolitszy z naszych dzięciołów, występuje we wszelkiego typu lasach, najchętniej w borach sosnowych. Posiada pstrokate, czarno białe upierzenie, urozmaicenie w kolorze upierzenia stanowi czerwona potylica u samca i czerwone podogonie u obu płci. U młodych czerwona plama jest większa i zajmuje cały czubek głowy.

Żywi się owadami wykutymi spod kory lub z głębi drewna, zwykle są to korniki bądź kózki. W okresie większych mrozów wydziobuje nasiona z szyszek sosnowych i świerkowych, które uprzednio wkleszcza w specjalnie przygotowana szczelinę na pniu lub gałęzi, tak zwaną kuźnię.

Gniazdo zakłada w dziupli wykutej w pniu drzewa kilka metrów nad ziemią.
Składa 4-8 białych, błyszczących jaj, które wysiaduje 11-12 dni, młode opuszczają dziuplę po ok 20 dniach.
Długość całego ciała dzięcioła dużego to max. 23 cm, rozpiętość skrzydeł 44 cm. waga 75-91 g.
Prowadzi częściowo osiadły tryb życia, prowadzi drobne migracje jesienno-wiosenne.